Өймөкөөн нэһилиэгин Биэрэк Үрдүн учаастагар кэтэх хаһаайыстыбанан дьарыктанар, сүөһү-сылгы ииттэр үлэни өрө туппут Евдокия Винокурованы кытта үлэ-хамнас туһунан кэпсэттибит.
— Биһиги 2006 с. дьиэ кэргэнинэн кэтэх хаһаайыстыба тэриммиппит, ону кэргэним эһэтин аатынан «Конон» диэн ааттаабыппыт. Өймөкөөнтөн 8 км тахса тэйиччи сытар «Саһыл» диэн учаастакка үлэлиибит.
Хаһаайыстыбаҕа кэргэним Гаврил Дмитриевич Винокуров көмөлөһөрө, оттон билигин оҕолорум сайыҥҥы өттүгэр кэлэн көмөлөһөллөр. Ону сэргэ тутаах дьонум — бииргэ төрөөбүттэрим Илья Захарович, Иван Захарович уонна Анна Захаровна буолаллар.
Кыстыгы этэҥҥэ туораан, күөххэ үктэннибит. Ол эрээри «тыатааҕы» буулаан, сайылыкпытыгар өссө да көһө иликпит.
Билигин хаһаайыстыбаҕа уопсайа 22 хороҕор муостааҕы иитэн туруорабыт. Итинтэн мин кэтэхпэр 16 сүөһүлээхпин, ону таһынан оттуур сирдэрэ суох, кыайан сүөһүнү харайбат дьон 6 ынаҕын көрөбүт. Быйыл төрүөх этэҥҥэ, бу саас 13 ньирэй төрөөтө. Ону тэҥэ сыспай сиэллээҕи иитэбит — 10 биэ, 2 атыыр сылгы, 1 ат баар. Манна диэн эттэххэ, ынах сүөһүнү улуус үрдүнэн биһиги эрэ чааһынай хаһаайыстыбабытыгар добуоччу ииттэбит.
УСХ салайааччыта Елена Иппатьевна (уҥаттан бастакы), Евдокия Захаровна (уҥаттан иккис)
Гаврил Винокуров (кыра уолум)
Судаарыстыбаттан биир ынах төбөтүгэр 45-тии солк. субсидия, көмө харчы көрүллэр. Субсидиябыт барыта даҕаны оту уонна эбии аһылыгы тиэйтэрэн аҕалыыга туттуллар буолан, тутатына бүтэ турар. Онон мин тыа хаһаайыстыбатыгар ананар граҥҥа кыттыбыт киһи диэн баҕа санаалаахпын.
Үүт ыамыгар үлэбитин кэмигэр саҕалаабыппыт. Күн-түүн үүт, үрүҥ илгэ эбиллэ турар. Нэһилиэкпитигэр үүтү тутар пуун үлэтин саҥа саҕалаабыта. Мин сүөгэйтэн сиир арыыны оҥорон, сэлиэнньэ олохтоохторугар атыылыыбын. Онуоха анал дьааһыктары туһанабын. Дьон сибиэһэй арыыны хото сакаастаан атыылаһар. Ону таһынан күөрчэх, суорат, сүөгэй, иэдьэгэй оҥорон батарабыт. Соторутааҕыта түргэнник сайдар салааттан кууруссалары аҕалбыттара. Уопсайа 230 төбө куурусса этэҥҥэ айаннаан кэлбиттэрэ. Саха сиригэр кэлиҥҥи кэмҥэ сымыыт сыаната ыараабыт буолан, дьон итинник көтөрү ииттэр буолла.
Мин сайыҥҥы өттүгэр, үүт-ас дэлэгэй эрдэҕинэ, өссө сибиинньэ ииттиэхпин баҕарабын. Сүөһү аһылыга баар эрэ буоллар эт-ас дэлэйэр кыахтаах диэн саныыбын.
Тыа хаһаайыстыбатын министерствота от тиэйтэрэргэ харчытын уйунар буолан, биһиги чугас эргин Томтор, Сордоҥноох диэкиттэн тиэйтэрэн аҕалабыт. Биир сырыы тиэйиитэ 18 тыс. солк. тэҥнэһэр. Тыа хаһаайыстыбатын министерствота үчүгэйдик өйүүр диэххэ наада, сакаастаммыт кээмэйи тута ыытар..
Оттооһун үлэтин кэмигэр эр киһи күүһэ-кыаҕа олус наада. Нэһилиэктэргэ мобильнай биригээдэлэри тэрийэн үлэлэтэллэрэ буоллар, олус көмөлөөх буолуо этэ. Сорох сирдэр, ходуһалар ууга сыталлар. От үүнүүтэ урукку сыллардааҕар олус мөлтөх буолан, оттооһуҥҥа уустуктары көрсөбүт. Оҕолорум баар буоланнар, төһө кыайарбытынан оттуу сатыыбыт.
Ынах сүөһү, сылгы ахсаанын элбэтиигэ ыччат ылсан, күүскэ үлэлиэн-хамсыан наада. Аҕам саастаах дьоммут бу үлэттэн тэйдилэр, кырыйдылар.
Быйылгы кыстыкка дьоммут-сэргэбит сыралаах үлэлэрин түмүгэр сүөһүбүт ахсаана улаханнык энчирээбэтэ. Билигин аны сайылыкка тахсан, айылҕа биэрэр быйаҥын сомсорго күөх мэччирэҥи көдьүүстээхтик туһанар сорук турар.
— Кэтэх хаһаайыстыбалаах дьоҥҥо кытаанах доруобуйаны, чэгиэн-чэбдик сылдьалларыгар баҕарабын. Ханнык да түгэҥҥэ сүөһүгүтүн эһимэҥ, төһө кыалларынан иитэн-харайан элбэтэргэ, дэлэтэргэ дьулуһуҥ, – диэн биир дойдулаахтарын ыҥырар Евдокия Захаровна Винокурова, Өймөкөөн улууһугар биллэр, ытыктанар тыа хаһаайыстыбатын уопуттаах үлэһитэ.
Бу туһунан сиһилии «Хотугу сардаҥа» хаһыакка ааҕын.
Евдокия ЕГОРОВА