Өймөкөөн: кыстыгы этэҥҥэ туоруурга

2025 сыл тохсунньу 1 күнүнээҕи туругунан 1-кы Бороҕон нэһилиэгэр уопсайа 73  хаһаайыстыба бэйэ бородууксуйатын оҥорон таһаарыынан дьарыктанар. Ол иһигэр биэс бааһынай хаһаайыстыбата баар. Бу туһунан “Өймөкөөн Тымныы Оройо” МТ дьаһалтатыгар тыа хаһаайыстыбатын исписэлииһэ Елена Винокурова кэпсээтэ.

Нэһилиэккэ үүтү соҕотуопкалыыр икки пуун үлэлиир: “Индигир” уонна “Илгэ” ТХПК-лар. Тымныы полюһугар самаан сайын сатыылаатаҕына тыа сирин үлэһит дьоно икки сайылыкка көһөн тахсан, кыстыкка бэлэмнэнии күүстээх, сыралаах үлэтигэр ылсаллар.

Елена Ипатьевна биэрбит чахчытынан, саҥа үүммүт дьыл тохсунньутааҕы көрдөрүүтүнэн нэһилиэккэ сүөһү уопсай ахсаана 370 тэҥнэһэр, онтон ыанар ынаҕа – 168. Өймөкөөннөр 582 сыспай сиэллээҕи иитэн тураллар, итинтэн биэтэ – 398. Нэһилиэккэ хас даҕаны ыал куурусса ииттэр, онон манна олохтоохтор 126 көтөрү тутан, ыал экэниэмикэтигэр эбии дохуот киллэринэллэр.

Ааспыт сайын Өймөкөөн эҥэр уһун ардахтар кэннилэриттэн үгүс ходуһалары уу ылбыта, охсуллубут от ууга сытан хаалбыта биллэр. Онон үгүстэр  оту хаһааналларыгар харгыстары көрсүбүттэрэ.

Өймөкөөн нэһилиэгэр 2024 сылга оттооһун былаана 1100 тонна этэ. Хаһаайыстыбалар бары холбоон былаантан 600-кэ тоннаны оттоон кэбиспиттэрэ. Онон быйылгы кыстыгы этэҥҥэ ааһарбытыгар сүөһү эбии аһылыгынан хааччынарга тастан көмөҕө наадыйабыт, — диэн иһитиннэрдэ Е.И. Винокурова. — Биһиги улуустааҕы Тыа хаһаайыстыбатын управлениетыгар 100 тонна окко сайаапка түһэрбиппит. Маны тэҥэ Өймөкөөн нэһилиэгиттэн 24 тонна комбикормҥа, 18 тонна сенажка уонна 14 тонна эбиэскэ сайаапка биэрбиппит. Онон олохтоох нэһилиэнньэ улуус таһыттан көмө кэлэрин эрэнэ күүтэр.

Үүтү  соҕотуопкалааһыҥҥа  өймөкөөннөр ааспыт сылга ыам ыйыттан саҕалаан, түөрт ый устата “Илгэ” кэпэрэтиипкэ 43 750 киилэ үрүҥ илгэни туттарбыттара. Кэпэрэтиип үлэһиттэрэ нэһилиэк олохтоохторуттан туппут үүттэрин соҕотуопкалаан, 1 580 киилэҕэ тиийэр бородууксуйаны оҥорон таһаарбыттара. Ити курдук ынах сүөһүнү ииттэр дьон бэйэлэрэ туттарбыт үүттэриттэн оҥоһуллубут арыынан, сүөгэйинэн сайын устата хааччыллыбыттара. Үүт бородууксуйатын 25% хамнаска уонна кэпэрэтиип араас ороскуотугар барбыта.

Билиҥҥитэ нэһилиэк сүөһүтэ этэҥҥэ кыстаан турар. Кыстыкпыт ортолоото, мантан антах тыа сирин дьоно-сэргэтэ күн-дьыл сылыйарын кэтэһэн, сүөһүлэрин күөххэ этэҥҥэ үктэннэрэр сыаллаах-соруктаах  үлэлииллэр-хамсыыллар. Ынах төрүөҕэ кыралаан саҕаланар. Билиҥҥи туругунан үс ньирэй төрөөтө, — диэн түмүктээтэ Елена Ипатьевна.

Евдокия Егорова

Читайте дальше